Atanmış Mirasçı, bir mirasçının vasiyetnameyi kabul etmesi veya reddetmesi konusunda yeterli zamana sahip olması için atanmış bir kişidir. Bu kişi, mirasçının ölümünden sonra, mirasın kabul edilmesi veya reddedilmesi için sorumlu olacaktır.
Atanmış mirasçı, genellikle mirasçının önemli bir karar veremeyecek durumda olması veya henüz belirsizliğin giderilemediği durumlar için atanır. Örneğin, mirasın birden fazla mirasçı arasında paylaştırılması gerekiyorsa veya mirasçıların kimlikleri tam olarak belirlenememişse, bir atanmış mirasçı tayin edilir.
Atanmış mirasçının sorumlulukları arasında, öncelikle vasiyetnameyi dikkatlice okumak ve mirasçının mirası kabul edip etmeyeceğine karar vermek bulunur. Eğer mirasçı mirası reddederse, atanmış mirasçı, mirasa sahip olacak bir sonraki yasal mirasçıya yönelik sorumluluklarını yerine getirir.
Atanmış mirasçı seçimi, vasiyetnamede belirtilmelidir. Vasiyetnamede bir atanmış mirasçı bulunmazsa, mahkeme, bir atanmış mirasçı atayabilir ve bunun için belirli kriterler kullanır.
Atanmış mirasçı seçimi önemlidir, çünkü bu kişi, mirasçının karar veremeyecek durumda olması veya belirsiz durumlarda, mirasın paylaştırılması konusunda sorumlu olacaktır. Bu nedenle, seçilen kişinin sorumlu, güvenilir ve adil olması gerekmektedir.
Atanmış Mirasçının Miras Hakkı
Atanmış mirasçının miras hakkı, genellikle elder adına atanmış bir koruyucu veya kayyım tarafından yönetilen bir mirastır.
Bu, genellikle bir kişinin vefatından sonra mevcut olan malvarlığına atanan bir mirasçının hisselerini veya payını belirtir. Atanmış mirasçılar, Zincirleme Saflaştırma Yasası tarafından atanır ve bu durum genellikle bir başka mirasçının veya varislerin ölüme rağmen veya beklenmedik şekilde yerine getirilmemiş görevlerine karşılık gelir.
Bir atanmış mirasçı, gerçek bir mirasçı gibi davranır. Yani mevcut malvarlıklarını yönetir, mal varlığının hukuki zeminini korur ve tüm işleri yürütmekle sorumlu olur. Atanmış mirasçı aynı zamanda varisin işlerini veya mirası reddetmesi, reddetme baskısı veya reddetme ihtimalinin olabileceği durumlarda da atanabilir.
Atanmış mirasçı, mirasın sahipleri veya varisleri ile iletişime geçerek, mirasın nasıl yönetileceği konusunda tavsiyeler verir ve kararlar alınmasına yardımcı olur. Bunun yanı sıra mirasın muhasebe işlerini de yürüten atanmış mirasçı, söz konusu varisin malvarlığının yönetiminde adil ve dürüst davranmak zorundadır.
Her ne kadar bir atanmış mirasçının miras hakkı daha az görünebilirse de, her bir mirasın farklı durumları ve koşulları göz önüne alındığında bu durum farklılık gösterir. Atanmış mirasçıların görev ve sorumlulukları, atanan kişiye göre değişebilir ve bundan dolayı mirasın ne kadarını yönetebileceği belirsiz kalabilir. Ancak yine de atanmış mirasçının adil ve dürüst davranması, mirasın hak değişimleri sırasında korunmasına yardımcı olacaktır.
Hangi Durumlarda Atanmış Mirasçı Olunabilir
Atanmış mirasçılık, kişinin miras bırakanın vasiyetinde belirtilmesiyle veya kanunda belirtilen hallerde mirasçı olmasıdır. Kanunda atanmış mirasçılık halleri 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Buna göre, miras bırakanın yerine getirilmesi gereken bir borcu bulunuyorsa ve borç tam olarak ödenmeyip bir kısmı kalmışsa, bırakanın vasiyetiyle bu borcu ödemekle yükümlü mirasçılar atanabilir. Miras bırakanın borcunu ödeyecek kişiler vasiyetinde belirtilmezse, kanunda belirtilen sıraya göre atanır.
Ayrıca, miras bırakanın sağlığı zamanda bazı işleri yapacak birisi yoksa, bu işleri yerine getirecek kişiler de atanabilir. Bu kişiler kanunda belirtildiği gibi, örneğin vasiler, kayyımlar, otuz yaşını doldurmamış çocuklar, velâyet altındaki veya vesayet altındaki kişiler olabilir.
Bir başka durumda, miras bırakanın çocukları, torunları veya diğer mirasçıları, miras bırakanın mirasının düzenli bir şekilde yönetilmesi konusunda uygun olmadıkları düşünülürse, yerlerine geçecek mirasçılar atanabilir. Bu durumda, kanunda belirtilen sıraya göre mirasçılar atanır.
Sonuç olarak, atanmış mirasçılık, özellikle borçların ödenmesi veya işlerin yönetimi gibi konularda miras bırakanın belirleyeceği kişilerdir. Bu hallerde miras bırakanın vasiyeti önemlidir, ancak vasiyet yoksa kanunda belirtilen sıraya göre atanmış mirasçılar belirlenir.
Atanmış Mirasçı Nasıl Belirlenir
Atanmış mirasçı, gerçek bir mirasçının bulunamadığı durumlarda yasal olarak belirlenen kişidir. Bu kişi, gerçek mirasçıların bulunamadığı durumlarda mirasın tamamını veya bir kısmını alabilme hakkına sahiptir. Atanmış mirasçı, çoğunlukla kanunen mirasçı olan kişilerin bulunmadığı veya gerçek mirasçı olma niteliklerine sahip olmayan kişiler arasından belirlenir.
Türk Medeni Kanunu’nun 2.245. maddesi, atanmış mirasçının kimler olabileceğini belirler. Bu maddeye göre, ilk olarak ölenin eşi veya çocukları mirası alır. Ancak bu kişiler bulunamazsa, ölenin ebeveynleri, kardeşleri ve diğer akrabaları arasından atanmış mirasçılar aranır. Ayrıca bazı durumlarda, ölenin hayat arkadaşı veya bakıcısı gibi özel kişiler de atanabilir.
Atanmış mirasçının belirlenmesinde, ölenin vasiyeti veya düzenlediği miras sözleşmesi de dikkate alınabilir. Örneğin, ölünün vasiyeti varsa, vasiyete uygun olarak mirasçılar belirlenir. Ancak vasiyeti yoksa veya geçersizse, atanmış mirasçılar aranır.
Atanmış mirasçıların belirlenmesinde, yasal uygunluk ve nitelikler önemlidir. Kanunen mirasçı olma niteliği taşıyan kişilerin bulunmaması veya niteliklerine sahip olmamaları durumunda, atanmış mirasçılar belirlenir. Bu kişiler mirasın tamamını veya bir kısmını alabilirler.
